روز جهانی حفاظت از بوم سازگان مانگرو (International Day for the Conservation of the Mangrove Ecosystem)

 روز جهانی حفاظت از بوم­ سازگان مانگرو در سال 2015 با هدف بالا بردن آگاهی از اهمیت مانگرو به عنوان "یک بوم ­سازگان منحصر به فرد، خاص و آسیب پذیر" و ترویج راه حل­هایی برای مدیریت، حفاظت و استفاده پایدار آنها در کنفرانس عمومی یونسکو (UNESCO) تصویب شد. هر ساله در روز 26 جولای مصادف با 5 تیرماه مراسم این روز در سرتاسر دنیا برگزار می­شود. این روز تاریخی به یاد فعال محیط زیستی Hayhow Daniel Nanoto انتخاب شده است که در اثر عارضه قلبی در روز 26 جولای سال 1998 در جریان اعتراض گسترده برای استقرار مجدد تالاب­های مانگرو در Muisne اکوادور درگذشت. سال 2020 با شعار "با مانگروها مهربان باشید" فرصت خوبی برای معرفی و ترویج مشارکت مردمی برای و حفاطت بیشتر از آن­ها است. مانگروها زیستگاه­هایی کمیاب‌، متنوع و تماشایی در منطقه بین خشکی و دریا بوده و یکی از غنی‌ترین و حاصل­خیزترین بوم­سازگان­های دنیا محسوب می‌شوند. از مهمترین ارزش ها و کارکردهای آن می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• برخورداری از تنوع زیستی غنی
•  حفظ ذخایر ژنی گیاهی و جانوری
• تثبیت رسوبات و کنترل فرسایش ساحلی
• منبع مهم ذخیره کربن 
• تفرج وگردشگری
• استفاده آموزشی و پژوهشی
• معیشت جوامع محلی

مانگروها با وجود ارزش­های زیستی و اهمیت بالای حفاظت از آن­ها در معرض تهدیدات بسیاری قرار دارند. بیش از یک سوم از آن‌ها طی پنجاه سال گذشته از بین رفته‌اند و برآورد شده است که روند تخریب آنها سه تا پنج برابر سریع­تر از تخریب سایر اشکال جنگل­های موجود در دنیا است. خشکسالی، طوفان، فرونشست زمین، اسیدی شدن دریاها، تغییر اقلیم و گرمایش جهانی و افزایش سطح آب دریاها از عوامل طبیعی تهدید مانگرو­ها محسوب می­شوند. تهدیدات انسانی از جمله توسعه پروژه‌های زیرساختی، صنعتی و کشاورزی به صورت وسیعی باعث نابودی جنگل‌ها شده‌اند. جنگل­های مانگرو ایران آخرین حد پراکنش آن در آسیای جنوب غربی بوده و گستره طبیعی آن از خلیج گواتر در شرق دریای عمان شروع و تا سواحل بوشهر در خلیج فارس پراکنش دارند. مانگرو­ها در ایران از از دو گونه حرا Avicennia   marinaوچندل mucronataRhizophora هستند. حفاظت از این بوم ­سازگان ارزشمند در اولویت برنامه­ های حفاظتی قرار داشته و در قالب 8 "منطقه حفاظت شده" تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست قرار دارند.

گروه تنوع زیستی پژوهشکده محیط زیست و توسعه پایدار