در تقویم جهانی ۲۲ آوریل همزمان با دوم اردیبهشت ماه روز زمین نامگذاری شده است. روزی که به همگان یادآوری می کند که بیشتر و بهتر مواظب و محافظ کره زمین باشیم. نامگذاری این روز باعث میشود تا حداقل شاید به بهانه مناسبتهای تقویمی ملی یا جهانی و برگزاری رویدادهای مرتبط روز جهانی زمین پاک را به عنوان نمادی از ترویج فرهنگ حفاظت و نگهداری از محیط زیست و روز دوستی با این زمین را فراموش نکنیم. در ایران و بسیاری از کشورهای دنیا همزمان با این روز مراسمهایی برگزار و سال نیز با عنوان خاصی نامگذاری میگردد.
موضوع روز زمین در سال ۲۰۲۰ اقدام در مورد تغییرات آب و هوا (Climate Action) است و هدف از انتخاب این موضوع، جلب توجه به رابطه عمیق بین وضعیت سیاره زمین و تغییرات آب و هوایی است. تغییرات اقلیمی چالشها و فرصتهای بیشماری را ایجاد نموده و مستلزم این است که اقلیم و توسعه به شیوهای همگرا مدنظر قرار گیرند و همین است که اقدام در مورد تغییرات آب و هوا را به عنوان مهمترین موضوع برای پنجاهمین سالگرد روز زمین برجسته نموده است. تغییرات آب و هوایی بزرگترین چالش برای آینده بشریت و سیستم های پشتیبانی از حیات است که جهان ما را قابل سکونت میکند. در مسیر مبارزه و سازگاری با تغییرات آب و هوایی همه ما باید مسئولیت خود را بپذیریم و با کارهای ساده و موثر زیادی در زندگی روزانه در این راه قدم برداریم.
در روزهایی که این ویروس نوظهور کرونا به ما ثابت کرده که جوامع انسانی فارغ از سطح دانایی و توانایی اقتصادی و ثبات سیاسی آنها بسیار آسیب پذیر هستند، بهتر نیست به جای شعارها، به فکر اقدام باشیم؟ این روزها در مورد آثار مثبت ویروس کرونا برمحیط زیست می شنویم، ولی آیا تغییرات کنونی در دراز مدت میتواند مزایایی برای طبیعت داشته باشد؟ به نظر میرسد این امر محقق نخواهد شد مگر اینکه مدل توسعه اقتصادی تغییر یابد و اقتصاد را با شرایط زیست محیطی تطبیق دهیم. جنگ با ویروس کرونا ارزش زمین پاک و سالم را دوباره به ما یادآوری کرد و در پنجاهمین سالگرد این روز و در زمانی که ما نمیتوانیم در کنار یکدیگر این روز را جشن بگیریم، میتوانیم به صورت مجازی در کنار یکدیگر بایستیم و آیندهای بهتر را برای زمینمان بسازیم.
گروه تنوه زیستی و ایمنی زیستی پژوهشکده محیط زیست و توسعه پایدار